Een beknopte bijzin is een bijzin die geen persoonsvorm én geen onderwerp bevat. Het onderwerp dat in een beknopte bijzin niet genoemd wordt, noemen we het verzwegen onderwerp.
Bij beknopt bijwoordelijke bijzinnen is het belangrijk dat het verzwegen onderwerp uit de bijzin overeenkomt met het onderwerp uit de hoofdzin. Als het verzwegen onderwerp niet hetzelfde is als het onderwerp uit de hoofdzin, dan heb je te maken met een foutief beknopte bijzin. Bekijk het filmpje voor voorbeelden. De oefening uit de video wordt onder de video op deze pagina stap voor stap uitgelegd.
Uitleg oefening video
- Het onderwerp in de hoofdzin (gingen de … eindelijk open) is ‘de hekken’. Je kunt dit onderwerp niet plaatsen in de bijzin. Als je dat wel zou doen, dan staat er dat de hekken drie uur hebben gewacht. Er is daarom sprake van een foutief beknopte bijzin.
- Het onderwerp in de hoofdzin (werden de…bestuur gefeliciteerd) is ‘de spelers’. Je kunt dit onderwerp zonder problemen plaatsen in de bijzin.
- Het onderwerp in de hoofdzin (werd de…direct ontslagen) is ‘de boekhouder’. Je kunt dit onderwerp niet plaatsen in de bijzin. Als je dat wel zou doen, dan staat er dat de boekhouder de fraude heeft geconstateerd. De boekhouder heeft in dit geval niet zelf de fraude ontdekt, want dan zou hij zijn eigen graf hebben gegraven. Er is dus sprake van een foutief beknopte bijzin.
- Het onderwerp in de hoofdzin (dronken we…koude bier) is ‘we’. Je kunt dit onderwerp zonder problemen plaatsen in de bijzin.
- Het onderwerp in de hoofdzin (viel plotseling…naar beneden) is ‘de dakpan’. Je kunt dit onderwerp niet plaatsen in de bijzin. Als je dat wel zou doen, dan staat er dat de dakpan uit het raam kijkt. Er is dus sprake van een foutief beknopte bijzin.
- Het onderwerp in de hoofdzin (bleek de…te liggen) is ‘de sleutel’. Je kunt dit onderwerp niet plaatsen in de bijzin. Als je dat wel zou doen, staat er dat de sleutel aankomt bij de voordeur.